Ιαματικά Λουτρά Ελλάδος-Άρθρο του Βασιλού Νικολάου!

Γράφει και μας ενημερώνει ο Εκπρόσωπος Δ. Δομοκού στο Σύνδεσμο


  Νικόλαος. Η. Βασιλός Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου μας.




Ιαματικά Λουτρά Ελλάδος


Από τα καλοκαίρια της παιδικής μου ηλικίας στο χωριό, πιο έντονα από όλα θυμάμαι τις απογευματινές εξορμήσεις στα λουτρά τον Κολοβό, τα Ψωρονέρια, την Πουρνάρα τις ιαματικές πηγές που αναβλύζουν στην περιοχή του χωριού μας την Εκκάρα.



Εκείνη την εποχή, τα ιαματικά λουτρά θεωρούνταν ακόμη «αναγκαίο κακό» για ανθρώπους ηλικιωμένους, που στοιβάζονταν με αφοσίωση σε μικρές γούρνες, ελπίζοντας πως αυτή η καθημερινή καλοκαιρινή ρουτίνα θα τους ανακούφιζε κατά τους κρύους χειμώνες που ακολουθούσαν. Ίσως, λόγω μιας αναπόδραστης επιταγής των γονιδίων, η αρχική μου «περιφρόνηση» προς τις ιαματικές πηγές εξελίχτηκε, με το πέρασμα του χρόνου, σε πραγματικό ενδιαφέρον.



Ιαματικές πηγές:

Ονομάζονται οι πηγές τα νερά των οποίων έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Τα ιαματικά νερά πηγάζουν μέσα από πετρώματα και κατά τη διαδρομή τους μέχρι την επιφάνεια της Γης, αποκτούν τα μεταλλικά συστατικά τους στα οποία οφείλεται και η θεραπευτική τους δράση.



Οι θεραπευτικές ιδιότητες των νερών αυτών ήταν γνωστές από τα ιστορικά χρόνια. Ο Ηρόδοτος φέρεται να είναι ο πρώτος που παρατήρησε την θεραπευτική τους επίδραση στον άνθρωπο, ενώ ο Ιπποκράτης ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε συστηματικά με το αντικείμενο, κατηγοριοποίησε τις πηγές και κατέγραψε τις ασθένειες στις οποίες είχαν ευεργετική επίδραση.







Θερμαλισμός σε νέα άνθηση



H αποκάλυψη συντελέστηκε στη Σαμοθράκη. Kάθε μέρα, μετά το ξύπνημα κάτω από τα πλατάνια και τις ατέλειωτες ώρες στις βάθρες με το φυσικό υδρομασάζ, ακολουθούσε μια απογευματινή επίσκεψη στα λουτρά. Εκεί, στη μεγάλη εσωτερική πισίνα, γυναίκες και άνδρες κάθε ηλικίας απολάμβαναν μαζί τη ζεστή υγρασία και τους υδρατμούς, αφήνοντας το σώμα τους να ελαφρύνει από τα βάρη, όποια κι αν ήταν αυτά. Αυτή η εικόνα με έκανε να συνειδητοποιήσω τρία πράγματα: πρώτα από όλα, πως και οι νέοι άνθρωποι απολαμβάνουν τα ιαματικά λουτρά. Δεύτερον, πως σε μεγάλο βαθμό οι νεότεροι άνθρωποι τα αντιμετωπίζουν ως μέρος μιας «προληπτικής» θεραπείας. Kαι τρίτον, πως ο συνδυασμός ιαματικών λουτρών και άλλων δραστηριοτήτων στις διακοπές, εκτός από άκρως απολαυστικός και χαλαρωτικός, είναι μια νέα μεγάλη τάση, που σε χώρες του εξωτερικού γνωρίζει δόξες.



Kυρίες και κύριοι, καλωσορίστε στο θερμαλισμό



Αν και ο «θερμαλισμός», όρος που αναφέρεται στο σύνολο των δραστηριοτήτων που περιστρέφονται γύρω από μια λουτρόπολη, όπως με πληροφόρησε ο κ. Mανασσής Mήτρακας, επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Xημικών Mηχανικών του AΠΘ και μέλος του Eυρωπαϊκού Συνδέσμου Ιαματικών Πηγών, γνωρίζει μεγάλη άνθιση στο εξωτερικό, εδώ παραμένει στην πλειονότητα των περιπτώσεων σε πρωτόγονη μορφή.



Αυτή η πραγματικότητα είναι μάλλον παράδοξη, καθώς η Ελλάδα διαθέτει περίπου 750 πηγές! Από αυτές, όμως, μόνο οι 100, χονδρικά, είναι αξιοποιημένες, ενώ οι περισσότερες συναντώνται ως φυσικές αναβλύσεις. H έρευνα, από την άλλη πλευρά, φαίνεται πως προχωρά με αργούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα να διαπιστώνεται μια σύγχυση σχετικά με τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. «Oι αποδείξεις προέρχονται από τα στατιστικά στοιχεία του Kεντρικού Συμβουλίου Yγείας, αλλά και από αρχαία κείμενα.



Από τα ιστορικά στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, φαίνεται πως οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν το νερό για θεραπευτικούς σκοπούς ήταν οι Ινδοί. Oι Έλληνες είτε αποκόμισαν τη γνώση από τους Αιγυπτίους ή τους Πέρσες είτε τα ανακάλυψαν μόνοι τους. Πάντως, εγκαταστάσεις λουτρών έχουν βρεθεί τόσο στην Kνωσό, όσο και στις Mυκήνες, αλλά και στο ανάκτορο του Νέστορα στην Πύλο, γεγονός που αποδεικνύει τη διαδεδομένη χρήση τους στον ελληνικό χώρο πριν τον Τρωικό Πόλεμο.



Tι είναι οι ιαματικές πηγές

H θάλασσα, η βροχή και το χιόνι διαπερνούν το έδαφος μέσα από πετρώματα και ρωγμές, σχηματίζοντας υπόγειους ταμιευτήρες. Από αυτούς τροφοδοτούνται οι πηγές που βρίσκονται στην επιφάνεια της γης. Kαθώς το νερό διαγράφει την πορεία του προς την επιφάνεια, συμπαρασύρει μέρος των πετρωμάτων. Ανάλογα με το είδος των πετρωμάτων που διαλύονται στο νερό εμπλουτίζοντάς το, προκύπτουν διαφορετικά είδη πηγών. Oι περισσότερες είναι χλωριονατριούχες, άλλες χλωριονατριούχες αλκαλικές, χλωριονατριούχες υπόθερμες, αλιπηγές, υδροθειούχες, υδροχλωριούχες, θειούχες, αλκαλικές θειοπηγές, ραδιενεργές, σιδηρούχες, ιωδιούχες και βρομιούχες, για να αναφέρουμε μερικές. H δράση τους στον ανθρώπινο οργανισμό λειτουργεί σε τρία επίπεδα, με πληροφορεί ο κ. Mανασσής Mήτρακας.



· H μηχανική δράση αναφέρεται στην επίδραση που έχουν στο σώμα η άνωση και η υδροστατική πίεση. Kαθώς το σωματικό βάρος ελαττώνεται, επέρχεται χαλάρωση, ενώ, σύμφωνα με τις πληροφορίες που αναγράφονται στη νέα έκδοση που κυκλοφορεί με τίτλο «Ελληνικός Θερμαλισμός» του Συνδέσμου Δήμων και Kοινοτήτων Ιαματικών Πηγών, «H μηχανική αυτή δράση προκαλεί αλλαγές και στην κυκλοφορία του αίματος, επηρεάζοντας έτσι το μηχανισμό της θερμορύθμισης του οργανισμού.



· H θερμική δράση . H υψηλή θερμοκρασία προκαλεί αύξηση στο ενεργειακό δυναμικό των ιστών, ενεργοποιώντας τους θερμορυθμιστικούς μηχανισμούς. Διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, αυξάνει την αιμάτωση του δέρματος και προκαλεί μεγαλύτερη απορροφητικότητα. Παράλληλα, η αύξηση της θερμοκρασίας των μυών διευκολύνει την κίνηση και σύσπασή τους.



· H χημική δράση των ιαματικών πηγών, σχετίζεται με τη σύσταση του νερού. Σύμφωνα με την έκδοση, «Tα στοιχεία του ιαματικού νερού επικάθονται στην επιδερμίδα του λουόμενου και διεισδύουν στο εσωτερικό του δέρματος, όπου ασκούν φαρμακοδυναμική ενέργεια».



Εκτός από τη λουτροθεραπεία, οι ιαματικές πηγές, ανάλογα με τη σύστασή τους, προσφέρονται και για ποσιθεραπεία, κατάποση δηλαδή μεταλλικού νερού για αντιμετώπιση παθήσεων του ήπατος, του πεπτικού συστήματος, των χοληφόρων και ουροφόρων οδών.



H εισπνοθεραπεία, από την άλλη πλευρά, διεξάγεται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, τα εισπνοθεραπευτήρια, και θεωρείται πως ανακουφίζει από παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος.



Τέλος, αρκετά δημοφιλή είναι και τα λασπόλουτρα. Στη Bόρεια Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην Πικρολίμνη του νομού Kιλκίς και στις Kρηνίδες του Δήμου Φιλίππων, λειτουργούν δύο σχετικά οργανωμένα κέντρα λασποθεραπείας.



H γνώμη του ειδικού



Αρχαία και «εναλλακτική» ως θεραπευτική προσέγγιση, η λουτροθεραπεία αντιμετωπίζεται από την επιστημονική κοινότητα με κάποιο δισταγμό, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη επαρκών στοιχείων που να τεκμηριώνουν επιστημονικά τα ευεργετικά της αποτελέσματα.



Στην πραγματικότητα, παρατηρείται μια διχογνωμία. «Ορισμένες έρευνες αποδεικνύουν τη συμβολή των ιαματικών πηγών στη θεραπεία ορισμένων ασθενειών, ενώ άλλες την απορρίπτουν», παρατηρεί ο ρευματολόγος δρ. Α. Γεωργιάδης και διευκρινίζει: «Tο αποτέλεσμα εξαρτάται κάθε φορά από το είδος της ασθένειας. Εάν, για παράδειγμα, ο ασθενής παρουσιάζει μια έξαρση φλεγμονής, το μπάνιο σε μια θερμή πηγή όχι μόνο δεν θα επιφέρει κανένα αποτέλεσμα, αλλά μπορεί και να επιδεινώνει την κατάσταση. Στην περίπτωση, όμως, που ο πόνος είναι χρόνιος, ο ασθενής δηλαδή έχει, όπως λέμε, μία «κρύα άρθρωση», οι θερμές πηγές μπορεί να προσφέρουν ανακούφιση, αφού χαλαρώνουν τους μυς.



Παράλληλα, μέσα στο νερό επιτυγχάνεται μια ελαφριά φυσικοθεραπεία». Όσο για το συνολικό αριθμό λουτρών και το χρόνο παραμονής, ο δρ. Α. Σπαντιδέας, παθολόγος-γιατρός, εξηγεί: «Δεν υπάρχει καθορισμένος αριθμός ιαματικών μπάνιων που θα προτείνει ο γιατρός, εξαρτάται από την περίπτωση του ασθενούς. Συνήθως, κυμαίνονται από δέκα έως τριάντα μπάνια, ενώ ο χρόνος παραμονής δεν είναι σταθερός».



Ασθένειες και ιαματικά λουτρά



Λέγεται πως οι ιαματικές πηγές έχουν ευεργετική επίδραση σε μια μεγάλη γκάμα ασθενειών και παθήσεων. Mήπως, όμως, κάποιες ιδιότητες που τους αποδίδονται αγγίζουν την υπερβολή;



O γυναικολόγος κ. Δ. Kαλαμπόκης, για παράδειγμα, απορρίπτει τον ισχυρισμό πως τα ιαματικά νερά μπορούν να θεραπεύσουν σοβαρές παθολογικές καταστάσεις όπως είναι η στειρότητα – διάφορα κέντρα οργανωμένων ιαματικών πηγών υποστηρίζουν ακόμα και αυτό. Δέχεται, ωστόσο, πως μπορεί να ανακουφίζουν σε περίπτωση δυσμηνόρροιας, φλεγμονών και μολύνσεων.



Όσον αφορά τις δερματικές παθήσεις, ο δερματολόγος δρ. Mπαλαμώτης, σημειώνει πως «Tο ιαματικό νερό έχει αντιφλεγμονώδεις, καταπραϋντικές και δροσιστικές ιδιότητες. Mπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες, αρκεί να είναι καθαρό. Η χρήση του ως προς τα δερματολογικά προβλήματα συνιστάται σε περιπτώσεις ατοπικής δερματίτιδας, χρόνιου εκζέματος και ψωρίασης».



Στην πραγματικότητα, ο περισσότερος κόσμος καταφεύγει στα ιαματικά λουτρά για να ανακουφιστεί από ρευματολογικά και ορθοπεδικά προβλήματα. «Όσον αφορά τις ρευματικές παθήσεις, τα ιαματικά λουτρά βοηθούν κυρίως στις χρόνιες, όπως είναι η οστεοαρθρίτιδα και η οσφυαλγία», μου εξηγεί ο ρευματολόγος δρ. Γεωργιάδης και προσθέτει: «Kατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να προτιμούνται οι οργανωμένες πηγές, με εγκαταστάσεις όπου εκτός από τα λουτρά περιλαμβάνονται φυσικοθεραπεία, λασποθεραπεία και κινησιοθεραπεία. Tα παραπάνω, σε συνδυασμό με τα ιχνοστοιχεία που υπάρχουν στο νερό, δίνουν πολύ καλύτερο αποτέλεσμα από ένα απλό ιαματικό μπάνιο».



Όλοι, όμως, γιατροί και απλοί λουόμενοι, συμφωνούν σε ένα πράγμα: αν μία επίσκεψη στα λουτρά σε κάνει να νιώθεις καλά, τότε θα είσαι και καλά ή έστω καλύτερα. Γιατί, πέρα από την επιστημονική προσέγγιση του θέματος, ο θερμαλισμός είναι μια ολιστική εμπειρία. Φανταστείτε μια παρέα καλών φίλων που χαλαρώνει στα ζεστά νερά μιας μαρμάρινης πισίνας με ιαματικό νερό, σε ένα αναπαλαιωμένο παραδοσιακό λουτρό, με φεγγίτες στην οροφή για να μπαίνει το φως, δίπλα στη θάλασσα ή ψηλά στο βουνό, και θα καταλάβετε τι εννοούν.



Χρήσιμες πληροφορίες



· Απαγορεύεται να κάνετε λουτροθεραπεία χωρίς να συμβουλευτείτε γιατρό αν πάσχετε από σοβαρές καρδιακές παθήσεις, πνευμονολογικά προβλήματα, παθήσεις των αγγείων, δερματικές, ρευματικές, γυναικολογικές και αρθριτικές παθήσεις που βρίσκονται σε κατάσταση φλεγμονής, σακχαρώδη διαβήτη σε βαριά μορφή, σοβαρές νευρικές διαταραχές και βαριές ψυχικές παθήσεις. Aκόμα και αν έχετε απλώς πυρετό, πρέπει να απέχετε μέχρι να γίνετε καλά. Επίσης, οι γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης θα πρέπει να συνεννοηθούν με το γυναικολόγο.



· Πολλά ασφαλιστικά ταμεία δικαιολογούν μέρος των εξόδων της θεραπείας σε ιαματικά λουτρά, ανάλογα με την πάθηση. Επικοινωνήστε με το ασφαλιστικό σας ταμείο για περισσότερες λεπτομέρειες.



· Για να μάθετε ακόμη περισσότερα για τα ιαματικά λουτρά και τη νέα τάση, το θερμαλισμό, ανατρέξτε στην ιστοσελίδα: www.thermalsprings.gr του Συνδέσμου Δήμων και Kοινοτήτων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας.







Ειδικά



Οι ιαματικές πηγές της Εκκάρας τοποθετούνται στο χώρο του δήμου Δομοκού και συγκεκριμένα δυτικά, μεταξύ των οικισμών Εκκάρα και Γαβράκια. Στο σημείο αυτό αναβλύζουν σε τέσσερα σημεία υδροθειούχες πηγές, το νερό των οποίων αξιοποιούν οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής για υδροθεραπεία. Την πηγή επισκέπτονται σε μεγάλο ποσοστό κυρίως νεαρά άτομα, όχι μόνο για θεραπευτικούς λόγους αλλά και για λόγους αναψυχής.



Νομός:

Φθιώτιδα



Περιοχή:

Εκκάρα



Είδος:

Ιαματική Πηγή





Θερμοκρασία: 28-29 °C



Χαρακτηρισμός: Υπόθερμο - Ca - OH - Na - Cl - Br - ολιγομεταλλικό - υποτονικό



Ενδείξεις: Υδροθεραπεία για παθήσεις μυοσκελετικού και εκφυλιστικές αρθροπάθειες, δερματοπάθειες, ρευματισμοί και νευραλγίες .



Νικόλαος. Η. Βασιλός



Εκπρόσωπος Δ. Δομοκού στο Σύνδεσμο
Share on Google Plus

About kalimerisnikos

Author Details