Η Αρχαιολογική έρευνα στην θέση Κόκκινα Χορτάρια στις Βελεσιώτες Δομοκού.

Οι Βελεσιώτες βρίσκονται στα βόρεια όρια με την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας και Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας, στη νοτιοανατολική άκρη του κάμπου της Καρδίτσας. Απέχει 13 χλμ. ΒΔ. από τον Δομοκό (έδρα του δήμου), 28 χλμ. Ν.-ΝΔ. από τα Φάρσαλα και 45 χλμ. ΝΔ. από την Καρδίτσα. Νότια του χωριού, μέσα από τούνελ, περνάει η Σιδηροδρομική γραμμή Πειραιά-Θεσσαλονίκης. Στην τοποθεσία "Κόκκινα χορτάρια" έχουν βρεθεί υπολείμματα μικρού οικισμού που κατοικήθηκε συνεχώς από 3ο έως 12ο αιώνα.[4]

Οι Βελεσιώτες αναφέρονται στην περίοδο της τουρκοκρατίας και σύμφωνα με την προφορική παράδοση οφείλουν το όνομά τους στον Τούρκο τσιφλικά της περιοχής Βελή, γιο του Αλή Πασά, που έφερε στο χωριό την εκτροφή και καλλιέργεια της σηροτροφίας.[2] Επίσημα αναφέρονται το 1883, μετά την παραχώρηση στο τότε Ελληνικό Βασίλειο περιοχών της Θεσσαλίας (με βάση την συμφωνία της Κωνσταντινούπολης -1881) στο ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883 να προσαρτάται στον τότε δήμο Θαυμακών και το 1912 με το ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[5] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης αποτελεί την τοπική κοινότητα Βελεσιωτών που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Θεσσαλιώτιδος του Δήμου Δομοκού και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 228 κατοίκους.[6]

Βελεσιώτες (ΕΡΓΟΣΕ)

Τα έτη 2009-2010, στο πλαίσιο του έργου «Κατασκευή της Νέας Σιδηροδρομικής Γραμμής Λιανοκλάδι–Δομοκός», πραγματοποιήθηκε ανασκαφική έρευνα στη θέση «Κόκκινα Χορτάρια» Βελεσιωτών του Δήμου Θεσσαλιώτιδας, σε τμήμα απαλλοτριωμένου αγροτεμαχίου. Ο χώρος που ερευνήθηκε είχε μήκος 125 και πλάτος 35 μ. Αποκαλύφθηκε τμήμα ενός μεγάλου τοίχου (μήκ. 40, πλ. 1,50 μ.) με κατεύθυνση Β.- Ν., κατασκευασμένου κυρίως από αργολιθοδομή και σποραδική χρήση οπτοπλίνθων, χωρίς συνδετικό υλικό, ο οποίος πιθανώς παρείχε προστασία από τα νερά του γειτονικού χειμάρρου, στις ολιγάριθμες οικίες ενός μικρού οικισμού που κατοικήθηκε από τον 3ο έως το 12ο αιώνα. Λόγω συστηματικής λιθοληψίας και άροσης του αγρού, εντοπίστηκαν μόνο κτηριακά κατάλοιπα από τις θεμελιώσεις των λιθόκτιστων τοίχων των οικιών, και τμήματα δύο δαπέδων από λί - θους και πηλό, αντίστοιχα. Η ανασκαφική έρευνα απέδωσε μεγάλη ποσότητα χρηστικής κεραμικής της ανωτέρω περιόδου, πολλά κινητά, κυρίως μεταλλικά ευρήματα (άγκιστρα, εφηλίδα, περόνες, πόρπη, εγχειρίδια) και χάλκινα νομίσματα. Μετά την ολοκλήρωση της έρευνας τα κτηριακά κατάλοιπα με απόφαση του ΤΣΜΣΕ καταχώθηκαν ώστε να ολοκληρωθεί το δημόσιο έργο.

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ