Ένα χαρούμενο παιχνιδιάρικο παιδί
Στα τέλη Ιανουαρίου του 1821, στη Βοστίτσα (Αίγιο) ο Παπαφλέσσας προσπαθεί να πείσει τους ισχυρούς του Μοριά πως έφτασε η ώρα για την Επανάσταση.
Η συνάντηση γίνεται στο σπίτι του Ανδρέα Λόντου. Ο 35χρονος Λόντος είναι ο πρώτος που πείθεται. Θα είναι και από τους πρώτους που θα μπουν στην Επανάσταση, φροντίζοντας να φυγαδεύσει τους μουσουλμάνους της Βοτσίτσας για να μην σφαγούν.
Εμείς μεταφερόμαστε 12 χρόνια νωρίτερα, το 1809. Όταν φιλοξενούνται στο σπίτι του 23χρονου τότε Ανδρέα Λόντου δύο βρετανοί αριστοκράτες, περιηγητές και λίγο τυχοδιώκτες. Ο 21χρονος Λόρδος Μπάιρον και ο 23χρονος John Hobhouse.
Δίνω τον λόγο στον Hobhouse:
«Η Βοστίτσα έχει περίπου 3 με 4 χιλιάδες κατοίκους, κυρίως Έλληνες. Ασχολούνται με το εμπόριο του μεταξιού, γαλακτοκομικών, σταφίδας, δερμάτων, ρητίνης, ρακής, αυτών των μικρών ψαριών που τα λένε σαρδέλες και αυγοτάραχου. Τα σκληρά τυριά της Βοστίτσας είναι περίφημα, θεωρούνται τα καλύτερα στον Μοριά.
Η πόλη και η επαρχία της διοικούνται από έναν Έλληνα Κοτζάμπαση ή δημογέροντα, όπως και άλλες τρεις επαρχίες από τις 24 συνολικά του Μοριά: η Καρύταινα, το Σινάνο [Μεγαλόπολη] και το Βασιλικό [στη Μεσσηνία].
Καταλύσαμε στο σπίτι του Κοτζάμπαση της Βοστίτσας, που παρά τον τίτλο του [δημογέροντας] είναι ένας πολύ νέος άντρας, ούτε 20 ετών και ονομάζεται Ανδρέας Λόντος [ο Λόντος ήταν 23 ετών το 1809]. Είναι γιος ενός Έλληνα που εκτιμά πάρα πολύ ο Βελή Πασάς [γιος του Αλή Πασά] και τον έχει ως τον σημαντικότερο συνεργάτη του στην Τριπολιτσά. [Όταν αλλάξει ο Πασάς, τρία χρόνια αργότερα, ο Σωτηράκης Λόντος θα αποκεφαλιστεί γιατί θα κυριαρχήσει η οικογένεια Δεληγιάννη. Ο Ανδρέας θα αναλάβει τη θέση του νεκρού πατέρα του]. Από την πρώτη στιγμή καταλάβαμε ότι ο Σινιόρ Λόντος είναι ένα πρόσωπο με μεγάλη εξουσία: το σπίτι του είναι γεμάτο από επισκέπτες, από άτομα που θέλουν να παρακαλέσουν για κάτι ή να διαμαρτυρηθούν για κάτι άλλο ενώ από πίσω του τρέχουν υπάλληλοι ζητώντας του υπογραφές σε διάφορα έγγραφα.
Η εμφάνισή του οικοδεσπότη μας αλλά και η οικία του μας έκανε εντύπωση γιατί για πρώτη φορά βλέπαμε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ένα Έλληνα σε μια τέτοια θέση εξουσίας.
Ο Κοτζάμπασης είχε ύψος 1,50 και από αυτό το ύψος το ένα τρίτο έπιανε ο σκούφος του, το καλπάκι του δηλαδή. Έκανε μεγάλη προσπάθεια να εκπαιδεύσει τον εαυτό του να πάρει αυτό το συγκρατημένο σοβαρό ύφος που έχουν οι Τούρκοι αλλά χωρίς επιτυχία. Είχε, από τη φύση του πολύ καλή διάθεση και μια ζωντάνια που ασφυκτιούσε και τελικά οδηγούσε στην αναπόφευκτη έκρηξη, κατέστρεφε την προσποίηση και έδειχνε τον αληθινό του χαρακτήρα. Ο Ανδρέας Λόντος ήταν ένα χαρούμενο παιχνιδιάρικο παιδί.
Πριν αναχωρήσουμε, δεν άντεξε και πάνω από μια φορά έκανε το εξής: πέταξε τα πανωφόρια του και τον σκούφο του, μάζεψε τα μανίκια του και μας έκανε μια επίδειξη της ευκινησίας του: πηδούσε από το ένα κάθισμα στο άλλο, πέφτοντας συχνά κάτω. Του άρεσε η πυγμαχία τόσο πολύ ώστε κάθε τόσο φώναζε κανέναν από τους υπηρέτες του, του έδινε μια μπουνιά και τον έριχνε στον σοφά, επιδεικνύοντας έτσι τις ικανότητες του.
Καθώς δεν είχε κανέναν ανώτερό του να τον ελέγχει, έδειχνε ποια ήταν η φυσική του κλίση, που ίσως να ήταν η ίδια όλων των Ελλήνων σε καλύτερες ημέρες: ήταν παθιασμένος, ενθουσιώδης, έκανε σαν παιδί, παρίστανε τον σπουδαίο και ήταν και λίγο επιδειξιομανής. Αλλά ευγενικός, καλοσυνάτος, φιλόξενος και φανερά προσηνής.»
* Στη δεύτερη έκδοση, το 1854, ο Hobhouse προσθέτει: «Πρόκειται για τον ίδιο Ανδρέα Λόντο που έπαιξε τόσο σημαντικό ρόλο στον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας.»
Για την επίσκεψη αυτή και για την προσωπικότητα του Χόμπχαους (που ήταν ένας κορυφαίος βρετανός ριζοσπάστης φιλελεύθερος που επηρέασε τη σκέψη του Μαυροκορδάτου αλλά και του Λίνκολν) θα διαβάσετε στον ΕΝΔΟΞΟΤΕΡΟ ΑΓΩΝΑ αλλά και στον τόμο που θα ακολουθήσει γιατί είναι ένας από τους ιδρυτές του φιλελληνικού κομιτάτου. Η δράση του Λόντου είναι γνωστή αλλά δυστυχώς όχι το τραγικό του τέλος. Θα είναι η πρώτη μεγάλη προσωπικότητα του Αγώνα που θα αυτοκτονήσει λόγω χρεών που δημιούργησε εξαιτίας ενός γεροντικού ερωτικού ενθουσιασμού για μια νεαρή Ιταλίδα τραγουδίστρια της όπερας. Ο Μακρυγιάννης το αναφέρει με αρκετή σκληρότητα: «τον γέρο Λόντο, όπου δεν έχει ούτε ένα δόντι, τον παλάβωσε η Ρίτα Μπάσσο του Θεάτρου και τον αφάνησε τόσα τάλλαρα δίνοντας και άλλα πεσκέσια». Η Ρίτα γνώρισε στην Αθήνα και παντρεύτηκε τον πολιτικό μηχανικό και αργότερα καθηγητή πανεπιστημίου στο Τορίνο, Ιωσήφ Μπόριο και έφυγαν για το Λονδίνο όπου και αποθεώθηκε.
Στην εικόνα ο Λόντος δέχεται την παράδοση Τούρκων. Στα δεξιά, πίσω του, ο Ανδρέας Ζαΐμης και ο Οδυσσέας Ανδρούτσος (βασισμένη στη λιθογραφία του Peter von Hess, 1852). Η επόμενη γκραβούρα η Rita Basso-Borio στο Λονδίνο, τη χρονιά που αυτοκτόνησε ο Ανδρέας Λόντος, το 1845.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου