stage


Του Παύλου Τσίμα

Η υπόθεση των stage του Δημοσίου έμελλε να είναι η πρώτη αληθινή δοκιμασία για τη νέα κυβέρνηση. Αλλά και η πρώτη πραγματική αφορμή μετά τις εκλογές για πολιτικό διάλογο και αντιπαράθεση.

Όχι πως αυτή καθαυτή η υπόθεση σηκώνει πολλή κουβέντα. Η επέκταση του θεσμού της ανασφάλιστης και υποαμειβόμενης μαθητείας από τον ιδιωτικό στον δημόσιο τομέα ήταν ανεπίτρεπτη. Η μετατροπή, μάλιστα, της μαθητείας σε ιδιότυπη σύμβαση αορίστου χρόνου και η ανταμοιβή της με μπόνους μορίων για πρόσληψη στο Δημόσιο ήταν και παράνομη και ανήθικη. Καλώς καταργείται.

Ούτε η απόφαση να θεωρηθούν άκυρες όλες οι προσλήψεις μαθητευομένων που έγιναν κατά την προεκλογική περίοδο σηκώνει μεγάλη συζήτηση. Το μέτρο είναι αυστηρό και, ίσως, για κάποιους, άδικο, αλλά ο συμβολισμός του είναι ισχυρός και προφανής: δίνει έναν χαρακτήρα οριστικό και αμετάκλητο στην απόφαση να τεθεί τέλος σε τέτοιου είδους πρακτικές χρήσης του κράτους ως φεουδαλικού τιμαρίου του κόμματος που κέρδισε τις εκλογές και καθιστά απαγορευτικά υψηλό το τίμημα κάθε παρεκτροπής από τη δέσμευση αυτή για το κόμμα που σήμερα κυβερνά.

Άλλα είναι τα προ συζήτηση.

Το πρώτο προς συζήτηση θέμα αφορά το πρόβλημα που κρύβεται πίσω από τη νέα και μεγάλη διόγκωση του κοινωνικού αιτήματος για μια θέση στο Δημόσιο και πίσω από την πολιτικάντικη εφευρετικότητα κατά τη διαχείριση του αιτήματος αυτού. Το πρόβλημα, φυσικά, είναι η νεανική ανεργία, στην οποία η χώρα μας κατέχει, μακράν του δευτέρου, το πανευρωπαϊκό ρεκόρ. Εδώ και αρκετά χρόνια, όχι μόνον τώρα στον καιρό της ύφεσης, αλλά ακόμη και στους καιρούς των υψηλών (ονομαστικά) ρυθμών ανάπτυξης, διευρυνόταν επικίνδυνα το εργασιακό χάσμα, η ψαλίδα ανάμεσα στον αριθμό των νέων που βγαίνουν κάθε χρόνο στην αγορά εργασίας και στις νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται (και δη, εκτός Δημοσίου). Και η ψαλίδα αυτή ανοίγει ακόμη περισσότερο όταν πρόκειται για νέους με μαθησιακά εφόδια, καθιστώντας δραματική την αντίφαση ανάμεσα στην παραδοσιακή ροπή της ελληνικής κοινωνίας να προικίζει με πτυχία τα παιδιά της και την αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να απορροφήσει αυτούς τους νέους σε θέσεις εργασίας αντίστοιχες με τα προσόντα τους. Συμφωνούμε όλοι ότι η «λύση» του προβλήματος διά μεθόδων πολιτικής πατρωνίας και ρουσφετιού είναι ατελής, αναχρονιστική ή ανήθικη. Αλλά ποια είναι η εναλλακτική λύση;

Το δεύτερο θέμα αφορά τον ίδιο τον πολιτικό κόσμο. Η κομματική πατρωνία, το ρουσφέτι, οι πελατειακές σχέσεις, εκτός από ένας στρεβλός και αναποτελεσματικός τρόπος να «λύνονται» υπαρκτά κοινωνικά προβλήματα είναι και μια μέθοδος νομιμοποίησης της πολιτικής. Η πελατεία προσέρχεται στον βαθμό που έχει μια προσδοκία εξυπηρέτησης των αναγκών της. Όσο περιορίζονται θεσμικά οι δυνατότητες αναπαραγωγής των πελατειακών σχέσεων, ματαιώνοντας τη βασική προσδοκία της πελατείας (τη μεσολάβηση για μια θέση στο Δημόσιο), τόσο μεγαλύτερη θα είναι η πίεση που θα αισθάνεται το πολιτικό προσωπικό (θυμηθείτε τι συνέβη στα βουλευτικά γραφεία τον πρώτο καιρό μετά την υιοθέτηση του εξυγιαντικού νόμου Πεπονή και τη θεσμοθέτηση του ΑΣΕΠ) και οι αντιδράσεις του. Ενώ, λοιπόν, είναι πάνδημη η απαίτηση να καταλυθεί αυτός ο αρχαϊκός, διά της διανομής των λαφύρων του κράτους, τρόπος νομιμοποίησης της πολιτικής, δεν είναι εξίσου προφανές ότι υπάρχει αντίστοιχη συναίνεση για τη μικρή επανάσταση που προϋποθέτει η κατάλυσή του.
Και το τρίτο θέμα προς συζήτηση είναι ο ίδιος ο δημόσιος τομέας. Είναι αλήθεια ότι δεν νιώσαμε ποτέ άλλοτε, όσο τώρα, μετά το πενταετές χάρβαλο πάρτι της γαλάζιας πελατείας, την ανάγκη για μια ισχυρή και σύγχρονη γραφειοκρατία, όπως την περιέγραφε πριν από έναν αιώνα ο Μαξ Βέμπερ- άρτια, ώστε «να εξασφαλίζει τις τεχνικές λειτουργίες του κρατικού μηχανισμού», και οπλισμένη «με ένα υψηλό αίσθημα ταξικής τιμής», που να την προφυλάσσει «από τον κίνδυνο μιας τρομακτικής διαφθοράς». Αλλά θα χρειαστούν πολύ περισσότερα και πολύ σημαντικότερα από την κατάργηση των stage για να πεισθούμε ότι η σημερινή κυβέρνηση έχει πράγματι την πρόθεση να απαλλοτριώσει μόνιμα και καθολικά το παραδοσιακό «δικαίωμα» των κομμάτων στα κρατικά λάφυρα υπέρ μιας άρτιας και ανεξάρτητης γραφειοκρατίας που υπακούει μόνο σε διαφανείς κανόνες, και όχι στην περιώνυμη «πολιτική βούληση».

Θα χρειαστούν πολύ περισσότερα και πολύ σημαντικότερα από την κατάργηση των stage για να πεισθούμε ότι η σημερινή κυβέρνηση έχει πράγματι την πρόθεση να απαλλοτριώσει μόνιμα και καθολικά το παραδοσιακό «δικαίωμα» των κομμάτων στα κρατικά λάφυρα
Share on Google Plus

About kalimerisnikos

Author Details