Δομοκός. Γαριβαλδινοί και Τσιπριάνι. Ερυθρός Σταυρός

 (από τα απομνημονεύματα του Άγγελου Τανάγρα)

Στην Αθήνα βρήκα τον αρχηγό μας καθηγητή Γαλβάνη και το επιτελείο του έξω φρενών εναντίον μου και του γιατρού Καντά, γιατί με την επιτυχή παραμονή και των δύο μας στον Βόλο κατορθώθηκε η λειτουργία του νοσοκομείου εκεί.



 Έμαθα δε ακόμα ότι έγιναν βίαιες σκηνές μεταξύ αυτού και του τότε προέδρου του Ερυθρού Σταυρού βουλευτή Επτανήσου Γεωργίου Τυπάλδου Κοζάκη182. 

Μάλιστα ο υπαρχηγός του Γαλβάνη, κατόπιν καθηγητής και αυτός, Μελισσηνός είπε ότι παύω πλέον να είμαι υποβοηθός του Γαλβάνη στον Ευαγγελισμό, όπως είχα πετύχει χάρις στη σύσταση της Ιφιγένειας Συγγρού183, συζύγου του εθνικού ευεργέτη και της ίδιας μεγάλης ευεργέτιδας του ιδρύματος. Ταπεινή εκδίκηση η οποία όμως δεν με συγκίνησε διότι έπρεπε πλέον να δώσω διδακτορικές εξετάσεις.

 Ο πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού όμως ζήτησε να μας γνωρίσει, εμένα και τον Καντά και επήγα στο αρχοντικό του σπίτι (το οποίο ήταν στη λεωφόρο Αμαλίας απέναντι του βασιλικού κήπου ακριβώς εκεί που η λεωφόρος σχηματίζει μπροστά από την είσοδο του Ζαππείου αμβλεία γωνία), με τα ρούχα της εκστρατείας και την κάσκα που μας είχαν προμηθεύσει οι ελευθεροτέκτονες. 

 Ο Γεώργιος Τυπάλδος Κοζάκης ευγενική λευκότριχη φυσιογνωμία επτανήσιου αριστοκράτου που αναπαύεται τώρα στο μαρμάρινο μαυσωλείο του, δεξιά της εισόδου του πρώτου νεκροταφείου Αθηνών, είχε συζευχθεί την μεγαλύτερη κόρη του Μιχαήλ Βόδα Σούτσου184 Ρωξάνη,της οποίας η νεότερη αδελφή, η περίφημη για την καλλονή της Φρόσω Σούτσου185 ,είχε εμπνεύσει σφοδρό έρωτα στον βασιλέα Γεώργιο τον Α’ και παρ’ ολίγο να γίνει βασίλισσα της Ελλάδας.

 Ο Τυπάλδος Κοζάκης τότε μου πρότεινε να συνεχίσω την αποστολή μου πηγαίνοντας αμέσως στο Δομοκό το οποίο αποδέχθηκα και αναχώρησα αμέσως με ιατρική αποστολή που είχε οργανωθεί από την αείμνηστο Κασσαβέτη186 η οποία μας συνόδευσε και στον Δομοκό. 

 Η Αθήνα, η πόλη των τριακοσίων χιλιάδων κατοίκων τότε, ήταν κυριολεκτικώς νεκρωμένη από τις ήττες των στρατιωτών μας και εγώ αποχαιρέτησα για δεύτερη φορά τους γονείς μου στο σπίτι μου επί της οδού Κεραμεικού. 

 Την μητέρα μου  ευλογημένη η ανάμνηση της  που με έβλεπε άφωνη και ακίνητη σαν στήλη άλατος και τον λευκογένη πατέρα μου που μια αριστερή ημιπληγία τον έκανε να σέρνει το πόδι του. 



 Φύγαμε με την αποστολή λοιπόν της κυρίας Κασσαβέτη187, ηλικιωμένης κυρίας από τις Ελληνίδες εκείνες που φυλάσσουν στο εξωτερικό188 μακριά από την πατρίδα πολύτιμα τον ωραίο θρύλο του μεγάλου έπους που δημιούργησε προ της έκπληκτης ανθρωπότητας εις την πάροδο των αιώνων η φυλή της. 



 Οι μάχες είχαν αρχίσει με τους προελαύνοντας Τούρκους στο Δομοκό. Από το πυργωμένο μέσα στο Θεσσαλικό κάμπο ύψωμα όπου απλώνεται αμφιθεατρικά η πόλη, το θέαμα απλώνεται επιβλητικά και θα κρατούσε για ώρα την προσοχή αν δεν έφθανε κατά διαλείμματα βοερή η βοή των τηλεβόλων. 

Και αμέσως άρχισε η εγκατάσταση σε ένα οίκημα και η μετακόμιση των υλικών που είχαμε μεταφέρει μαζί μας, όταν στο στενό δρομάκι που ξεφορτώναμε πέρασε η κόκκινη μπλούζα ενός Γαριβαλδινού. 

Ήταν ο Μόκας ο υπασπιστής του Τσιπριάνι με τον οποίο είχαμε γνωριστεί στο Βελεστίνο. Τρέξαμε αμέσως ο ένας στον άλλον. Από αυτόν έμαθα ότι ο Τσιπριάνι με τους ερυθροχίτωνές του παρακολουθώντας τον στρατό μας που υποχωρούσε, είχε οχυρωθεί στη Σκάρμιτσα189 και αυτός είχε έλθει για εφόδια.

 Μου πρότεινε να πάω μαζί του και δέχθηκα με προθυμία. Αφού ειδοποίησα λοιπόν την κυρία Κασσαβέτη, η οποία μιλούσε με πολύ ενθουσιασμό για τον Τσιπριάνι, καβαλήσαμε με τον Μόκα τα μουλάρια των εφοδίων και αρχίσαμε να κατεβαίνουμε την κατηφόρα του Δομοκού προς τη Σκάρμιτσα.

Καταλαβαίνει ο καθένας με τι ανακούφιση βλέπουν οι μαχόμενοι στη πρώτη γραμμή ένα γιατρό να φθάνει κοντά τους. Όταν έχει με αυτόν τη βεβαιότητα ότι αν φάει καμία σφαίρα ή κανένα κομμάτι οβίδας θα είναι κάποιος να του δώσει τις πρώτες βοήθειες.

 Ο Τσιπριάνι με αγκάλιασε και με φίλησε. Ευτυχώς όμως νεκρό δεν είχαν μέχρι στιγμής κανέναν. Μερικά μικροτραύματα μόνο που οι ίδιοι τα είχαν επιδέσει με κουρέλια που είχαν σχίσει από τα πουκάμισα τους. Τα πουκάμισα εννοείται είχαν τουλάχιστον δύο μήνες για να αλλαχθούν. Πέταξα λοιπόν αμέσως τα κουρέλια και τους έδεσα αντισηπτικά με επίδεσμους από το σάκο μου. 

Άλλοι τραυματιοφορείς που περνούσαν μόλις είδαν τον ερυθρό σταυρό στο μανίκι μου με πληροφόρησαν ότι μακρύτερα ήταν πολλοί τραυματίες και ειδοποίησαν να τρέξω εκεί. Ευτυχώς ένα από τα φανταράκια που με υπηρετούσε σήκωσε το σάκο με τα εφόδια.

 Επέστρεψα το βράδυ με τραυματίες στο Δομοκό όπου οι ειδήσεις που είχαν καταφθάσει δεν ήταν διόλου ενθαρρυντικές. Αχ! Αυτός ο κορδοναρούμπαρος190 όπως ονόμαζε ο λαός τον άβουλο πρωθυπουργό191 από το ασπρογάλαζο κορδόνι που είχε για κομματικό σήμα του και που οι οπαδοί έφεραν επιδεικτικά στην καμπαρντίνα τους. Πρωϊ-πρωϊ έφυγαν πάλι για τη γραμμή. Αλλά ο Δομοκός δεν κράτησε πλέον. 

Ο στρατός είχε αρχίσει νέα υποχώρηση που θα κατέληγε στην ανακωχή της Λαμίας192 . Πήραμε λοιπόν και εμείς πάλι το δρόμο για την Αθήνα μετακομίζοντας και τον Τσιπριάνι του οποίου τουρκική σφαίρα είχε σπάσει το πόδι στην κνήμη.


(ΦΩΤΟ Τσιπριάνι με την μεγάλη μαγκούρα πρίν την αναχώρηση του απο Αθήνα) 

 Ευτυχώς ο Λάμψας και ο Πετρακόπουλος ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετάνια193 προσφέρθηκαν αμέσως να τον φιλοξενήσουν και εκεί συμπλήρωσε τη θεραπεία του αν και το τραύμα τον άφησε κουτσό για το υπόλοιπο της ζωής του. Πήγαινα σχεδόν κάθε μέρα να τον βλέπω και μου έδωσε και εμένα το δίπλωμα συμμετοχής στον πόλεμο της λεγεώνας του.

 Κρατώ ακόμη κορνιζωμένο το ενθύμιο αυτό και κάθε φορά που ατενίζω τον Γαριβαλδινό και τον φουστανελοφόρο εύζωνο που πλαισιώνουν δεξιά και αριστερά το δίπλωμα, ξαναβλέπω την λεόντεια, αληθινά λεόντεια φυσιογνωμία μέσα σταμακριά και πυκνά γκρίζα γένια του – του Ιταλού ιδεολόγου. 

Ας είναι ελαφρό το χώμα που τον σκεπάζει.



Ο Άγγελος Τανάγρας (πραγματικό όνομα: Άγγελος Ευαγγελίδης, Αθήνα7 Μαρτίου 1877 - 3 Φεβρουαρίου 1971) ήταν Έλληνας ψυχοφυσιολόγος, ο ιδρυτής (1923) της πρώτης εταιρείας ψυχικών ερευνών στην Ελλάδα. Θεωρείται από πολλούς "πατέρας της ελληνικής παραψυχολογίας"

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

Share on Google Plus

About kalimerisnikos

Author Details