Στις 17 του μηνός, ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ μεταβαίνει στο Λονδίνο, κατόπιν προσκλήσεως του Βρετανού πρωθυπουργού Χάρ. Ουίλσον. Στη συνάντησή τους, ο Ετσεβίτ προτείνει στους Βρετανούς να επέμβουν από κοινού ως εγγυήτριες δυνάμεις. Την άλλη μέρα, στην τουρκική πρεσβεία στο Λονδίνο, ο Ετσεβίτ συναντά τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών Τζόζεφ Σίσκο. Μετά τη συνάντηση, ο Σίσκο αναλαμβάνει να μεταφέρει στη χούντα της Αθήνας τους όρους της Τουρκίας, δηλαδή την εγκατάσταση τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο για «αποκατάσταση της ισορροπίας».
Στις 19 Ιουλίου, διεξάγεται η κρίσιμη έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η Σοβιετική Ενωση προτείνει ψήφισμα για την καταδίκη του πραξικοπήματος, αλλά προσκρούει στο βέτο των ΗΠΑ, που ήθελαν για ευνόητους λόγους να παραμείνει το θέμα στα ΝΑΤΟικά πλαίσια.
Τα ξημερώματα της 20ής Ιούλη, οι κάτοικοι της Λευκωσίας ξυπνούν από το θόρυβο των αεροπλάνων και στο πρώτο φως βλέπουν να πέφτουν κατά κύματα οι Τούρκοι αλεξιπτωτιστές. Πέφτουν οι πρώτοι πυροβολισμοί και οι εγκαταστάσεις της Εθνοφρουράς βομβαρδίζονται με ναπάλμ. Στις 6.30 π.μ., οι πρώτοι Τούρκοι στρατιώτες αποβιβάζονται στην παραλία της Κυρήνειας. Στις 5 το απόγευμα, η τουρκική απόβαση έχει ολοκληρωθεί, η αντίσταση που συνάντησαν ήταν μηδαμινή. Μόνον προς το απόγευμα οι ελληνικές και οι ελληνοκυπριακές δυνάμεις ανασυντάσσονται και προχωρούν σε κάποιες επιθετικές ενέργειες. Οσο περνάει η ώρα, οι μάχες γίνονται σκληρότερες, καθώς οι ελληνικές δυνάμεις γνωρίζουν ότι έχουν ελάχιστα χρονικά περιθώρια, μέχρι το επόμενο αποβατικό κύμα.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, με το υπ' αριθμόν 353 ψήφισμά του, καταδικάζει την τουρκική εισβολή και ζητεί την απομάκρυνση όλων των ξένων στρατευμάτων. Το ψήφισμα είναι ομόφωνο, αλλά ο Ετσεβίτ γνωρίζει ότι έχει την υποστήριξη των Αμερικανών και διατάσσει τον απηνή βομβαρδισμό, αδιακρίτως, στρατιωτικών στόχων και αμάχων. Η επιχείρηση ονομάστηκε «Βροχή θανάτου» και ξεκίνησε από το πρωί της 21ης Ιούλη.
Λίγα λόγια για τον Λύγγο
Ο Θωμάς Λύγκος γεννήθηκε στο Βαρδαλί Δομάκου του Νομού Φθιώτιδας το 1953 και κατά τη τουρκική εισβολή στη Κύπρο υπηρετούσε στην ΕΛ.ΔΥ.Κ. Η τύχη του αγνοείται από τις 16.8.1974 στις μάχες στη περιοχή του στρατοπέδου της ΕΛ.ΔΥ.Κ. στη Λευκωσία και το βομβαρδισμό που ακολούθησε.
Τα οστά του Θωμά Λύγκου αναγνωρίσθηκαν μεταξύ εκείνων, που τάφηκαν το 1974 στο κοιμητήριο Λακατάμιας ως άγνωστοι της ΕΛΔΥΚ.
Για τις συνθήκες θανάτου του Θωμά Λύγκου υπάρχει η μαρτυρία ότι σκοτώθηκε κατά την οπισθοχώρηση των τελευταίων οπλιτών της ΕΛΔΥΚ από το στρατόπεδό της στο οποίο εισέβαλαν οι Τούρκοι. το μεσημέρι της 16ης Αυγούστου 1974. Στις σελίδες 57 και 58 του βιβλίου «Κώστα“Μαυροσκούφη”, ΚΥΠΡΟΣ 1974–Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ, Ιούλιος ’09», αναγράφονται τα εξής: “Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα μαρτυρία για τον τελευταίο «αλφαμίτη» της πύλης του στρατοπέδου, «αγνοούμενο» στρατιώτη Κρατημένο. Με την απαγκίστρωση, ο βοηθός πολυβολητής, στρατιώτης Λύνγκος (έως σήμερα «αγνοούμενος») τραυματίστηκε στα πόδια. Έσπευσαν αμέσως κοντά του, οι φίλοι του στρατιώτες Μουλακάκης και Κρατημένος (ο δεύτερος εκείνη την ημέρα είχε υπηρεσία σαν «αλφαμίτης» στην Πύλη). Ο Λύνγκος δεν μπορούσε να κινηθεί. Ο Μουλακάκης κατάλαβε ότι ήταν ανώφελο να παραμείνουν εκεί μιά και σε αυτό το σημείο του στρατοπέδου τα Τουρκικά τανκς απείχαν μόλις 50 μέτρα. Είπε στον Κρατημένο να φύγουν. Εκείνος όμως, παρόλο ότι ήταν μάγειρος στην ειδικότητα, του είπε (μαρτυρία του στρ. Μουλακάκη στο ΓΕΕΦ): «Φύγε εσύ. Θα μείνω εδώ με τον Λύνγκο». Φεύγοντας ο στρ. Μουλακάκης γύρισε για τελευταία φορά και τον είδε στο όρυγμά του, να ρίχνει με το τόμσον ριπές κατά των Τούρκων που προσπαθούσαν να περάσουν το αγκαθωτό συρματόπλεγμα, καθυστερώντας όσο μπορούσε την διείσδυσή τους, έτσι ώστε να καλύψει την υποχώρηση των συντρόφων του. Κανένας δεν είδε ποτέ πια τον τελευταίο «αλφαμίτη» της Πύλης, ο οποίος μαζί με τον στρ. Λύνγκο (και τόσους άλλους) από τότε αναφέρεται στην λίστα των «αγνοουμένων».”
Μέχρι το 2003 θεωρούνταν αγνοούμενος. Τα οστά του αναγνωρίστηκαν με τη μέθοδο DNA μεταξύ των ταφέντων ως άγνωστοι στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ στο κοιμητήριο της Λακατάμιας. Αφιέρωμα για το Θωμά Λύγκο υπάρχει στο Ιστολόγιο ΓΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ με τον τίτλο: Ενθάδε κείται…Ο ΘωμάςΛύγκος…. Το ονοματεπώνυμό του με α/α 37 υπάρχει στον Πίνακα με τους «Ελλαδίτες πεσόντες/Οπλίτες» που συνέταξε ο Ξενοφών Καλλής, εισηγητής του Καταλόγου Πεσόντων του Υπουργείου Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με το ΦΕΚ/Γ/Φύλλο 1178/31-12-2008 προήχθη σε έφεδρο Ανθυπασπιστή από 15ης Αυγούστου 1974, ημερομηνία προηγουμένη κατά μία ημέρα από το θάνατό του. ΣΤΟ ΘΩΜΑ ΛΥΓΚΟ ΠΟΥ ΣΚΟΤΩΘΗΚΕ ΤΟ 1974 ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
Σφάδαζες αβοήθητος πίσω απ’ τον τοίχο.
Στρατιώτη με το συντριμμένο γόνατο.
Τρεις πιθαμές ακόμα πριν περάσεις στη σωτηρία.
Ο τοίχος έγινε κόκκινος. Τα χαλίκια έχουν βαφεί.
Ανέπνευσε. Κάνε κουράγιο παλικάρι. Υπάρχει ακόμη ελπίδα.
Οι δικοί μας φεύγουν. Ο σώζων εαυτόν σωθήτω!
Έμεινες μόνος. Μπορείς να συρθείς; Προσπάθησε λίγο!
Δεν το μπορείς! Κι έρχονται οι εχθροί. Αυτοί που σε λαβώσαν.
Φτάνουν. Έφτασαν. Μα δεν σε βλέπουν; Τρέχουν γύρω σου.
Προχωρούν πιο πέρα. Απλώνεις το χέρι σου πληγωμένε στρατιώτη.
Μάταιος κόπος. Δεν το βλέπει κανείς. Φωνάζεις. Δεν σ’ ακούει κανείς.
Δεν είσαι πια κίνδυνος γι’ αυτούς. Είσαι ανήμπορος. Είσαι εκτός μάχης.
Ω! τι πόνος είν’ αυτός! Κι απλώνεται μια παράξενη ζάλη.
Το κόκκινο ποτάμι συνεχίζει να τρέχει.
Τα χείλη τρέμουν. Τα χέρια τρέμουν. Τρέμει το κορμί!
Αύγουστος μήνας και κάνει τόσο κρύο απόψε.
Τώρα ξάπλωσες ανάσκελα στο χώμα. Ψυχή τριγύρω.
Ούτε φίλοι, ούτε και εχθροί. Εσύ, ο τοίχος και η νύχτα.
Και το αίμα. Το δικό σου και των συντρόφων σου πιο πέρα.
Κι αρχίζουν οι παραισθήσεις. Δίπλα η μάνα σου κι ένα μικρό αρνί.
Όχι δεν είναι αρνί. Ή μάλλον είναι αρνί με το δικό σου πρόσωπο.
Ένας λοχίας φωνάζει: «Έρχονται οι Τούρκοι».
Θέλεις να σηκωθείς να φύγεις, μα δεν το μπορείς.
Και τότε βλέπεις την κληματαριά του σπιτιού σου.
Απλώνεις το χέρι να πάρεις μόνο δυο ρώγες μα είναι ψηλά και δεν τις φτάνεις.
Κάτι σου πλακώνει το στήθος. Η ανάσα σου βγαίνει βαριά.
Κι όλο κι αραιώνει. Κι όλο και αργεί.
Κι ύστερα έρχεται ένας βαθύς ανονείρευτος ύπνος.
Δεν ακούγεται τίποτε. Ούτε κρότοι ούτε και φωνές.
Ούτε κ’ η ανάσα σου πια. Κοιμήθηκες. Πρέπει να ξεκουραστείς.
Καλό σου ύπνο πονεμένο παλικάρι. Θωμά καληνύχτα.
Αύριο…ποιος σκέφτεται το αύριο. Ποιος ξέρει τι θα γίνει αύριο;
18 Δεκεμβρίου 2007
Σεραφείμ Χρήστου Χατζόπουλος
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου