Στον Δομοκό ακόμα δικάζουν καπετάνιους τους ΕΛΑΣ

Στον Δομοκό ακόμα δικάζουν καπετάνιους τους ΕΛΑΣ

¨ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΕΛΙΧΑ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗς ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ.

domokos_kapetaniios_elas_dse_bellis.jpg

Ο καπετάνιος του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ Νάκος ΜπελλήςΗ τοποθέτηση πλάκας προς τιμήν του αγωνιστή Νάκου Μπελλή στη γενέτειρά του, Ομβριακή Δοκομού, σκοντάφτει στον ισχυρισμό ότι με την... προκλητική συμπεριφορά του προς τους Ιταλούς προκάλεσε τη σφαγή δέκα αμάχων το 1942
Σε ένα είδος «πολιτικού δικαστηρίου» εξέτασης των «εγκλημάτων» του καπετάνιου του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ, Νάκου Μπελλή μετατράπηκε η συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Δομοκού, με αφορμή τη συζήτηση του αιτήματος που υπέβαλε η τοπική οργάνωση του ΚΚΕ για τη διεξαγωγή εκδήλωσης και την τοποθέτηση πλάκας προς τιμήν του, στη γενέτειρά του, Ομβριακή Δομοκού.
Αρχικά, στην πρώτη συνεδρίαση που έγινε στο τέλος Ιουλίου, η δημοτική αρχή Δομοκού και ο δήμαρχος Δημήτρης Τζαχρήστας, που προέρχεται από τον χώρο της Νέας Δημοκρατίας, ήταν θετικοί στη διεξαγωγή της εκδήλωσης και στην τοποθέτηση τιμητικής πλάκας, αφήνοντας ωστόσο το τοπικό συμβούλιο Ομβριακής να αποφασίσει το ακριβές σημείο τοποθέτησής της.
Ετσι, αρχικά, είχε ληφθεί θετική απόφαση απέναντι στο αίτημα του ΚΚΕ και η εκδήλωση προγραμματίστηκε για το απόγευμα του Σαββάτου 2 Σεπτεμβρίου, παρουσία του γραμματέα της Κ.Ε. του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα.
Μεταξύ άλλων θα γίνει και παρουσίαση βιβλίου για τον Νάκο Μπελλή, με στοιχεία από τη συμμετοχή του στον ΕΛΑΣ και τον ΔΣΕ, αλλά και για τα χρόνια που ακολούθησαν μέχρι τον θάνατό του το 1952 στη Ρουμανία.

Το «έγκλημα»

Αποψη της περιοχής του Δομοκού
Από την πλευρά, ωστόσο, του τριμελούς τοπικού συμβουλίου, αν και δεν υπήρξε άρνηση για τη διεξαγωγή της εκδήλωσης, ο πρόεδρος και ακόμη ένα μέλος ήταν αρνητικοί στην τοποθέτηση της τιμητικής πλάκας, καθώς κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε προβλήματα με διχόνοιες και αντιπαραθέσεις στο χωριό, όπως τόνισε ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας στη δεύτερη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
Το «έγκλημα» που βαραίνει τον Νάκο Μπελλή, σύμφωνα με τα όσα ανέπτυξε ο πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου Ομβριακής στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Δομοκού, «συντελέστηκε» στις 30 Νοεμβρίου 1942.
Ο καπετάν Μπελλής και μια μικρή ομάδα ανταρτών, επιστρέφοντας στην περιοχή από την επιχείρηση ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου, κλήθηκε από συγχωριανό του να επιλύσει μια υπόθεση απώλειας-κλοπής ζώου.
Συνηθισμένο φαινόμενο για τους άνδρες του ΕΛΑΣ, που είχαν αναλάβει -και με ιδιαίτερη επιτυχία κατά γενική ομολογία- να προστατεύσουν τους φτωχούς κατοίκους της περιοχής από τις κλοπές και τις λεηλασίες.
Τελικά ο υπαίτιος της απώλειας του ζώου βρέθηκε και οδηγήθηκε στην πλατεία του χωριού, χωρίς όμως να εκτελεστεί όπως προβλεπόταν, καθώς μεσολάβησε ο δάσκαλος του χωριού, που έπεισε τον Νάκο Μπελλή να δείξει επιείκεια.
Κάπου εδώ αρχίζει να «συντελείται» το «έγκλημα». Ο καπετάν Μπελλής και η ομάδα του δεν έφυγαν από το χωριό, αλλά παρέμειναν στην πλατεία μαζί με άλλους κατοίκους του χωριού που γιόρταζαν τη γιορτή του Αγίου Ανδρέα.
Σύμφωνα μάλιστα με την εκδοχή που παρουσίασε ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Ομβριακής, στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, ο Μπελλής δεν άκουσε τις παραινέσεις Ομβριακιτών να μην προκαλεί με την παρουσία του τους Ιταλούς που βρίσκονταν στον Δομοκό, αλλά αντίθετα «πάνω στο κέφι και το κρασί διεμήνυε στους Ιταλούς να έρθουν να δουν “πώς καθαρίζει ο Μπελλής”».
Τελικά οι Ιταλοί ήρθαν, όχι βέβαια γιατί τους κάλεσε ο Μπελλής, αλλά, όπως τόνισε ο ίδιος ο πρόεδρος τοπικής κοινότητας Ομβριακής, «ήρθαν με τη βοήθεια ενός Δομοκίτη ιταλόφιλου», ο οποίος μάλιστα τους έβαλε στο χωριό κρυφά.
Ακολούθησε μάχη, με την ομάδα των ανταρτών να καταφέρνει να ξεφύγει. Ωστόσο το πρωί της επόμενης ημέρας δύναμη Ιταλών περικύκλωσε το χωριό και εκτέλεσε ως αντίποινα δέκα κατοίκους.

Νεοδημοκρατικές πιέσεις

Αυτό λοιπόν είναι το «έγκλημα» που κάποιοι καταλογίζουν στον Νάκο Μπελλή και οδήγησε το δημοτικό συμβούλιο Δομοκού να αλλάξει την απόφασή του και να αρνηθεί κατά πλειοψηφία την τοποθέτηση πλάκας προς τιμήν του καπετάνιου, διατηρώντας ωστόσο τη θετική απόφαση για τη διεξαγωγή της εκδήλωσης.
Βέβαια ειπώθηκαν αρκετά ακόμη στην προσπάθεια αποδόμησης του Νάκου Μπελλή, όπως η συμμετοχή του με τον ΔΣΕ στον εμφύλιο πόλεμο αλλά και το γεγονός ότι βγήκε στο βουνό ως φυγόδικος.
Ρόλο στην αλλαγή απόφασης του δημοτικού συμβουλίου φαίνεται ότι έπαιξαν και πιέσεις που ασκήθηκαν από παράγοντες εκτός Ομβριακής.
Σε άσκηση πιέσεων για αλλαγή της απόφασης αναφέρθηκε στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου μέλος της παράταξης της πλειοψηφίας, κάνοντας μάλιστα λόγο για «νεοδημοκρατικές πιέσεις».

Η Εσθονία... μέσα μας

Αν η θέση που διατυπώθηκε από τον πρόεδρο του τοπικού συμβουλίου Ομβριακής προερχόταν και αποτελούσε τοπική αντίληψη για τη δράση του Νάκου Μπελλή και γενικότερα για τη δράση των ανταρτών του ΕΛΑΣ, ίσως να μην υπήρχε λόγος για μια τέτοια εκτενή αναφορά.
Ωστόσο, η «άποψη» ότι οι θηριωδίες και τα ολοκαυτώματα που άφησαν πίσω τους οι φασιστικές και ναζιστικές δυνάμεις κατοχής, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη, δεν ήταν προϊόν της ιδεολογίας τους αλλά αποτέλεσμα του «εκνευρισμού» που τους προκαλούσαν η παρουσία και οι οχλήσεις των αντάρτικων ομάδων αποτελεί ένα από τα βασικά επιχειρήματα μιας προσπάθειας «εξωραϊσμού» των ναζιστικών γερμανικών δυνάμεων.
Την «άποψη» αυτή, μάλιστα, την αντιλαμβάνεται εύκολα κάποιος που θα παρακολουθήσει ένα από τα αρκετά προγράμματα που χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ενωση, όπως αυτό με τίτλο «70 βήματα προς την ευρωπαϊκή ειρήνη», που τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιήσει αρκετοί δήμοι στην Ελλάδα.
Εκεί μαθαίνει ότι θηριωδίες των ναζί, όπως το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη, συνέβησαν εξαιτίας της «ψυχολογικής πίεσης και των ταραγμένων νεύρων των ανδρών του στρατού κατοχής».
Ετσι, λοιπόν, και για κάποιους λιγοστούς κατοίκους της Ομβριακής, υπεύθυνος για την εκτέλεση των δέκα συντοπιτών τους ήταν ο Μπελλής και όχι οι φασίστες και οι ναζί κατακτητές.
Βλέπετε, η Εσθονία και αρκετές ακόμη «Εσθονίες» μπορεί να απέχουν αρκετές εκατοντάδες χιλιόμετρα από τη χώρα μας, ωστόσο οι προσπάθειες εξωραϊσμού των ναζί και των δωσίλογων συνεργατών τους έχουν... ανθήσει και στα μέρη μας, εδώ και αρκετές δεκαετίες.
Share on Google Plus

About kalimerisnikos

Author Details